Ik zou nog terugkomen op het artikel dat verschenen is op verschillende media: nu.nl; telegraph.co.uk; etc. Ik heb het artikel besteld en gelezen. Nog wat referenties opgezocht en gelezen en toen….tja….
Op de persoonlijke noot, ik hou van dit soort artikelen! Het maakt de onderzoeker in mij wakker, wat hebben ze gedaan? Hoe hebben ze de conclusie getrokken? En zou ik met de gegevens die ik in de resultaten vind, met mijn achtergrond ook dezelfde conclusie trekken?
Lekker wroeten in feiten en daar mijn gekleurde mening overheen leggen. Want ja, juist door mindfulness weet ik dat ik een gekleurde mening heb….

Mindfulness bemoeilijkt onderscheid

Goed, wat hebben ze precies gedaan? Nou ze hebben, ik gok op de psychologie faculteit, studenten gevraagd mee te doen aan een experiment. Als beloning kregen deze studenten studiepunten, dus ik begrijp de motivatie van de studenten wel. En zonder statistisch bewijs, lijken vrouwen hier gevoeliger voor dan mannen 😉 In totaal deden (3 experimenten bij elkaar opgeteld) 136 mannen en 372 vrouwen mee.
Er zijn dus 3 experimenten gedaan. In de eerste twee experimenten kwam iemand per toeval in een groep die een “mindfulness” meditatie kreeg, of in een groep die “mind-wandering” begeleiding kreeg. In het derde experiment kreeg iedereen een 15 minuten “mindfulness” meditatie.

Experiment 1 en 2:

Groep 1 ontving een 15 minuten geleide “mindfulness” meditatie, er werd ze gevraagd op de lichamelijke sensaties van hun ademhaling te letten. En als ze opmerkte dat ze afgedwaald waren op vriendelijke wijze hun aandacht terug te brengen naar de sensaties van de ademhaling (Arch & Craske 2006).
Groep 2 ontving een 15 minuten “mind-wandering” geleide iets. Hierin worden deelnemers geinstrueerd om te denken aan alles wat in ze op komt. Zij zeggen dat deze vaker wordt gebruikt als controle conditie.
In beide experimenten werd de DRM (Deese – Roediger – McDermott) woordenlijst gebruikt. Dit houdt in dat op een computerscherm 15 woorden een voor een te zien zijn. Deze woorden lijken of zijn vergelijkbaar met 1 woord dat niet genoemd wordt. Dus bijvoorbeeld de woordenlijst “Trash”, waar dan wel “bin”, “garbage”, etc genoemd wordt maar niet het woord “trash”. Daarna mochten de deelnemers alle woorden die ze onhouden hadden opschrijven.
Bij experiment 1 werd na 15 minuten “mindfulness” of “mind-wandering” 1 woordenlijst afgenomen. Bij experiment 2 werden 6 DRM woordenlijsten afgenomen, daarna kregen de deelnemers “at random” 15 minuten “mindfulness” of “mind-wandering” en daarna 6 andere DRM woordenlijsten.
De resultaten uit deze twee experimenten waren hetzelfde. Na de “mindfulness” schreven de deelnemers significant vaker het woord op dat niet genoemd was op, dus “trash” in ons voorbeeld. De conclusie die hieraan gekoppeld wordt is dat je na een mindfulness meditatie je meer valse geheugens krijgt.

Mijn mening?

Nu mijn mening…..tja….de meditatie kan ik nergens terug vinden. Vanuit de beschrijving klinkt het als de eerste stap die we tijdens de lange zitmeditie doen. Namelijk met de aandacht naar de ademhaling. Echter tijdens een mindfulness training, gaan we dan langs lichamelijke sensaties, geluiden, emoties, gedachten, naar open aandacht voor wat er dan is (niet persé in deze volgorde). En dit laatste, die open aandacht, of misschien wel de gedachten, klinkt hetzelfde als de “mind-wandering” conditie. Dus ik vraag me af of dit een juiste controle is, en of je niet aan het kijken bent wat concentratie versus open aandacht je in dit geval oplevert.
Nu, laten we aannemen dat dit een goede controle is, dan vraag ik me af wat de test inhoud. En dus heb ik de DRM woordenlijst test opgezocht. (Als je dit stuk leest, kun je niet meer meedoen aan een onderzoek die deze test gebruikt ;-)) Maar deze test is gemaakt om ervoor te zorgen dat je vals geheugen krijgt. Het blijkt dat bij deze test de woorden in het midden even vaak genoemd worden als het niet genoemde “keyword”. Het eerste en het laatste woord worden juist vaak genoemd. In het artikel wordt trouwens niets gezegd over hoe vaak de middelste woorden in beide groepen genoemd worden. En hebben ze daar of niet naar gekeken, of past die uitkomst niet bij hun conclusie.

Experiment 3

Deze deelnemers kregen eerst van 100 paar sterk geassocieerde woorden (bv voet-schoen) 1 woord te zien. Vervolgens kregen ze een woord te zien, of het woord dat ze al gezien hadden (“oud”) of het woord dat ze nog niet gezien hadden (“nieuw”). En de deelnemers moeten ze dan aangeven als “oud” of “nieuw”. Daarna kregen alle deelnemers de 15 minuten “mindfulness” meditatie. En herhaalde de eerste set zich met 100 andere sterk geassocieerde woordparen. En er werd een vergelijking gemaakt tussen de woorden voor de meditatie en de woorden erna. Er bleek dat voor de meditatie de deelnemers accurater aangaven welke woorden “oud” en welke “nieuw” waren. Met andere woorden deelnemers maakte in de tweede reeks meer fouten dan in de eerste reeks, en dit kwam door de “mindfulness” meditatie.

Mijn mening, deel 2

Naar mijn bescheiden mening vind ik dit geen goed experiment. Dit omdat alle deelnemers de “mindfulness” meditatie kregen. Uit eigen ervaring weet ik dat als ik bijvoorbeeld memory speel met mijn peuter of kleuter ik het eerste potje beter presteer dan het tweede potje. Ook al gebruiken we een andere set (mickey mouse / frozen / dieren). Hoe kun je zeggen dat het aan de “mindfulness” gelinkt is als je geen controle hebt zonder “mindfulness”? Honderd woorden onthouden, vervolgens 100 woorden zien en aangeven of ze “nieuw” of “oud” zijn, 15 minuten “mindfulness”, en dan weer 100 woorden onthouden, en bij het zien van de volgende 100 woorden weer aangeven of ze “nieuw” of “oud” zijn.
Kortom, ik ben nog steeds blij met dit soort studies. Studies die de “negatieve” kant belichten van “mindfulness”. Ik ben door deze studie niet overtuigd dat mindfulness slecht is, of dat de getrokken conclusie juist is. Maar zelfs al is hij juist, zie ik ook een voordeel. Soms vertellen mensen je iets tussen de regels door en als ik die associatie ook onthoud dan ben ik daar alleen maar blij mee.
 
Gebruikte literatuur:
Wilson BM, Mickes L, Stolarz-Fantino S, Evrard M & Fantino E (2015) Increased False-Memory Susceptibility After Mindfulness Meditation. Psychol Sci. 2015 Sep 4. pii: 0956797615593705
Arch JJ & Craske MG (2006). Mechanisms of mindfulness: Emotion regulation following a focused breathing induction. Behaviour Research and Therapy, 44, 1849-1858.
Deese – Roediger – McDermott Paradigm, created by Krisztina Peres; Experiment software PsychoPy